Học cách sử dụng phanh xe ô tô đúng cách

Bạn biết rằng phanh xe dùng để hãm, dừng chuyển động của xe khi đang di chuyển. Tuy nhiên, liệu bạn đã sử dụng phanh xe đúng cách và sử dụng hết chức năng của phanh xe như nhà sản xuất tạo ra chưa? Bàn đạp chân phanh không phải dùng hết sức như đóng một cánh cửa nặng, cũng không phải là chiếc công tắc điện để chỉ nhấn on/off. Đó là một điều mà chúng ta cần xem lại để hiểu rõ hơn về cách sử dụng phanh xe một cách đúng nhất nhằm giảm thiểu tối đa những rủi ro có thể xảy ra.

Làm chủ tốc độ, sử dụng phanh linh động và hợp lý mới được coi là một tài xế giỏi. Hệ thống phanh xe chịu sự ảnh hưởng của tốc độ, mặt đường, lực đạp tác động vào phanh. Vì vậy, dù đang chạy trên mặt đường đua hay ngoài đường phố, bạn cần phải nắm vững 3 bước chính trong kỹ thuật phanh hiệu quả sau, đó là: 

• Trước tiên, bắt đầu khi xe đang ở tốc độ cao, đạp phanh nhanh, nhưng không đột ngột, sử dụng quá nhiều lực phanh sẽ khiến bánh xe bị khóa hoặc kích hoạt hệ thống chống bó cứng ABS trên những xe có tích hợp.
• Thứ hai, khi hệ thống giảm xóc trước bắt đầu phản ứng với giai đoạn phanh đầu tiên, học cách cảm giác sự rung động trên chân từ bàn đạp và những phản hồi tới vô-lăng để biết được lốp trước có đang kiểm soát tình hình tốt hay không. Để giúp xe dừng hiệu quả, lái xe phải thật nhạy cảm và hiểu xe để biết được những gì đang xảy ra để điều chỉnh áp lực phanh cho phù hợp. Một sự thật là giữ phanh lâu sẽ khiến xe lâu dừng và có thể bị trượt. "Điều chỉnh" là yếu tố quan trọng trong giai đoạn này.
• Bước thứ ba diễn ra vào điểm cuối của vùng phanh, thời điểm khi chiếc xe đã chậm lại, tới một vận tốc phù hợp để vào cua. Một lái xe giỏi thường giải phóng bàn đạp phanh, cho lực phanh từ lớn nhất về 0. Nhưng sẽ là không hiệu quả nếu thả phanh nhanh khiến những người ngồi hàng ghế khách bị giật. Giảm xóc trước và lốp của bất cứ loại xe nào cũng chịu áp lực lớn khi phanh, vì thế tăng độ bám đường. Nếu đột nhiên giải phóng phanh, có thể khiến lực bám và quán tính mất đột ngột, khiến xe không vững vàng khi vào cua.

Xe dễ dàng mất cân bằng khi vào các đoạn cua vì trọng lượng chuyển đổi đột ngột, vì vậy nếu sử dụng chân phanh không đúng cách trong trường hợp này rất dễ xảy ra sự cố không mong muốn. Vì vậy, bạn cần sử dụng chân phanh trong trường hợp này một cách cẩn thẩn, và khi đã ra khỏi khúc cua, tăng ga để tiếp tục hành trình. Đó là lý thuyết cơ bản khi phanh ôtô.

Dưới đây là những kỹ thuật phanh ô tô cần thực hành:

• Phanh theo ngưỡng

Phanh theo ngưỡng (threshold braking) là kỹ thuật phanh thường được áp dụng trong xe đua, nhưng đôi khi cũng phải dùng ngoài đường công cộng trong nhiều trường hợp bất ngờ. Với kỹ thuật này, người lái chủ động đạp phanh tới một lực tối đa và giữ sao cho chưa vượt qua giới hạn dẫn tới trượt bánh.

Kỹ thuật này áp dụng trong trường hợp điều khiển xe ở tốc độ cao. Khi thực hành phanh theo ngưỡng nhiều lần, bạn sẽ cảm nhận được với độ rung tay lái như thế nào thì xe chuẩn bị trượt bánh. Dấu hiệu nhận biết tốt nhất bao nhiêu lực phanh là đủ đó là độ rung của vô-lăng. 

• Phanh theo nhịp

Phanh theo nhịp (cadence braking) là kiểu phanh được sử dụng phổ biến khi muốn dừng xe ở tốc độ cao mà không xảy ra rủi ro. Đây cũng chính là nguyên lý hoạt động cơ bản của hệ thống ABS, đó là nhấp nhả liên tục. Thay vì ECU điều khiển hệ thống phanh, lúc này lái xe chủ động chân phanh nhấp-nhả theo một nhịp độ đều đặn để xe từ từ dừng mà không bị khóa bánh vì phanh gấp.

Đường trơn trượt cần thanh theo nhịp tránh trượt bánh.

Tuy các xe ngày nay hầu hết đều được trang bị ABS nhưng tài xế vẫn nên thực hành kỹ thuật này để đảm bảo an toàn cao, nhất là khi xe chạy tốc độ cao vào vùng đường trơn trượt, mất độ bám đường.

• Rà phanh

Rà phanh (trail braking) là kỹ thuật được sử dụng nhiều khi đua xe, cả ôtô và môtô lúc cần qua khúc cua với thời gian tối thiểu. Thay vì phanh để giảm tốc độ xe xuống ngưỡng thích hợp rồi bỏ phanh vào cua, tài xế vẫn giữ tốc độ cao và bắt đầu rà phanh bằng một lực vừa phải khi vào cua. Lúc đó xe vẫn giữ được một tốc độ cao mà không bị mất lái.

Phanh được giữ ở một ngưỡng liên tục cho tới khi xe an toàn thoát cua, để tập kiểu phanh này, tài xế phải cảm nhận một lực vừa đủ để xe vào cua an toàn mà vẫn đảm bảo tốc độ cao. Với môtô, tay lái sẽ rà phanh trước chứ không sử dụng phanh sau.

• Giảm tốc kết hợp phanh và số

Kết hợp phanh và số được coi là kỹ thuật qua khúc cua nhanh nhất có thể mà các tay đua áp dụng. Tuy nhiên với những người mới tập lái xe không quen tốc độ cao thì các thao tác kết hợp giữa phanh và số sẽ khá phức tạp để áp dụng.

Trên đây là các kỹ năng về phanh xe ô tô đúng cách được các chuyên gia khuyên thực hành để đảm bảo an toàn hơn trong quá trình di chuyển cũng như giảm thiểu sự hư hỏng của xe.